Het prehistorische naaikransje

Vorige zondag trokken we op het állerlaatste nippertje richting Tongeren, naar het Gallo-Romeins museum. Daar kon je tot die vorige zondag naar de hands-on tentoonstelling 'Doe de prehistorie'. Vier workshops waren er, waar groot en klein konden jagen met een speerwerper, werktuigen fabriceerden uit vuursteen, vuurtje-stook op bet-bet-bet-enzovoort-overgrootmoeders wijze maakten en ook mochten uitproberen hoe onze verre voorouders kleren naaiden!

Gelukkig moesten we niet zelf het leer ontvetten, schoonmaken, uitroken, looien, soepel maken en snijden - al werd ook dat deel uitvoerig toegelicht in de expo- maar kregen de kinders al meteen een cirkelvormig stukje (kunst)leder en mochten ze zich al even cirkelvormig in een naaikransje zetten.

Stap 1 van het prehistorisch naaiwerk:
Men neme een scherpgepunte doorboorder en maakt gaatjes in het patroondeel.

Stap 2:
Men zoeke pezen, schorsvezels, lang taai gras of iets anders van die strekking en twijnt (draait) het tot touw. Men oefene hiervoor enig geduld want amai, dat vraagt tijd!

Stap 3: Men proppe het touw met de vingers of met een dun 'duwstokje' door de gaatjes, en maakt zo grote rijgsteken.

Het zou nog vele generaties duren vooraleer de naald werd uitgevonden, en dat was dan eigenlijk nog maar een halve. Ze diende immers enkel om de draad door de gaatjes te trekken (stap 3 dus), de scherpe punt om de gaatjes te prikken liet pas nog veel later van zich horen.

Dierlijk bot en gewei zijn enigzins zacht, en daarin kun je met een silex boortje een gat maken. Maar "elk voordeel heb zijn nadeel"(*): het zachte botje is dan weer niet sterk genoeg om vele gaatjes doorheen het taaie leer te prikken en wordt snel bot. Misschien is het daarom wel dat het 'gatenprikkertje' en de 'draadtrekker' oftewel naald eerst nog twee aparte instrumentjes waren.

Hoe het ook zij, de kinderen amuseerden zich kostelijk en waren best wel blij met hun zelfgemaakte buideltjes. Al volgde snel de opmerking dat het "met een naaimachine nu toch wel sneller gaat". Euh, tja... dat geldt voor wel meer dingen, denk ik.

Maar het is toch maar dankzij het millenniumlang opbouwen van vernuft en creativiteit dat jij en ik straks weer achter onze machientjes kunnen kruipen om aan hoge snelheid gaatjes te prikken en garen door te halen.
Een welgemeende dankuwel aan onze verre voorouders!

(*) Vrij naar Johan Cruyff